Verdiepingsdagen
Mindfulness en compassie bij trauma

Vele psychologische problemen en zelfs existentiële vragen hebben een traumatische kern.

Wie voorbij de directe klachten en symptomen kijkt waarmee mensen zich tot de hulpverlening richten, kan niet anders dan dit vaststellen. Het gaat dan om enkelvoudige, goed af te lijnen traumatische momenten uit het verleden, maar vaker om langere periodes van chronische traumatisering. Seksueel misbruik, abusieve of gewelddadige relaties, pesten en chronische vernedering zijn bij veel mensen de bodem waarop hun problemen woekeren.


Trauma – een lichamelijke herinnering

Tegelijk kunnen de meeste therapeuten ook alleen maar constateren dat het gesproken woord slechts met veel moeite, of zelfs helemaal geen, greep krijgt op de soms ondraaglijke en bijna woordeloze angsten en spanningen die tekeer gaan in het lichaam. Langzamerhand kunnen de onverteerbare traumatische splinters de gehele persoon aantasten. De getraumatiseerde mens begint vaak aan een frustrerende gang door de hulpverlening, waarbij hij of zij een bonte collectie aan nietszeggende diagnoses en helaas ook medicatie verzamelt, die vooral iets zeggen over de onmacht van therapeuten.

Het trauma kan verder de relatie van de mens met alles wat waarachtig is, corrumperen. De therapeutische relatie ontsnapt daar niet aan. Het leidt naast de kwellende symptomatologie soms tot een ernstige bestaanscrisis, waarbij de doodswens een thema wordt. De ervaring van het trauma, de manier waarop het wordt opgeslagen in het (lichaams)geheugen en hoe het trauma zich in een eindeloze herhaling van posttraumatische symptomen manifesteert, is deels een niet-talig gebeuren. Het is de ervaring van veel therapeuten dat het spreken over trauma’s vaak neerkomt op een eindeloos herhalen van dezelfde verhalen. De ene keer hebben deze verhalen het zielloze van een droog verslag. De andere keer zijn ze zo overspoelend dat de persoon eigenlijk opnieuw getraumatiseerd wordt. De therapie wordt dan eerder schadelijk dan helend. Op andere momenten is dat spreken over het traumatische onmogelijk geworden. De therapeut die vooral met ‘het woord’ werkt, arriveert dan nogal eens in een hulpeloze positie. De therapie zal dus veel ruimer moeten zijn dan het geven van ‘inzicht’.


Inhoud van de workshop

In de tweedaagse ga ik dieper in op deze aspecten. Ik probeer ook aan te geven hoe we mensen kunnen helpen bij het integreren van de traumatische ervaring. Ik verkies te spreken over integratie van een trauma eerder dan over verwerking. Vaak bestaat therapie immers uit het terug binnenhalen en verwelkomen van stukken in zichzelf, die afgesplitst werden onder invloed van het trauma. Mindfulness en Compassie bieden een bijzonder rijke invalshoek om de posttraumatische fenomenen te benaderen en te helen. Vanuit mijn ervaring ben ik echter tot de conclusie gekomen dat, door de specifieke gevolgen van het trauma, de ‘klassieke’ mindfulnessmeditaties moeten aangepast worden.

De tweedaagse is een combinatie van theorie en praktijk met ervaringsgerichte oefeningen.

Indien je als deelnemer een erfenis meedraagt van een traumatisch verleden, kunnen bepaalde oefeningen wat moeilijkere gevoelens oproepen. Een van de aspecten van Mindfulness is natuurlijk om alles wat zich in het veld van de ervaring voordoet te kunnen ontvangen. Bij twijfel kan deze vraag vooraf kort besproken worden via bijvoorbeeld een telefonisch overleg.

Praktisch

Datum
woensdag 25 februari en donderdag 26 februari 2026
09.00 tot 16.30 uur

Locatie
ZAS Elisabeth - Stresskliniek
Leopoldstraat 26
2000 Antwerpen

Doelgroep
Iedereen met ervaring met mindfulness die in een bepaalde context mindfulness doorgeeft aan anderen. 

Prijs
250 euro – leden Mindfulnessvereniging
290 euro – niet-leden

Breng je lunchpakket mee.